Door Henk Nijboer op 13 januari 2022 Delen
Met een minister voor Volkshuisvesting en het afschaffen van de verhuurderheffing, lijken VVD, D66, CDA en CU te breken met het woonbeleid van de afgelopen jaren. Maar achter de façade van behartigenswaardige teksten, gaan zes verkeerde keuzes voor huurders schuil. Keuzes die vooral uit de pen van de VVD komen. Daarmee zet Rutte 4 het beleid van Rutte 3 voort. De PvdA zal deze plannen niet steunen, want ze zijn niet sociaal en niet verstandig.
Ten eerste stelt de coalitie voor om de huur voor middeninkomens te verhogen tot een “marktconforme” huur. Wat betekent dit? Leraren, politieagenten en verpleegkundigen die in een sociale huurwoning wonen, betalen nu een huur van maximaal 763 euro per maand dankzij de huurbescherming van de sociale sector. In de steden liggen de huren in de vrije sector echter fors hoger. Een “marktconforme huur” betekent voor deze gezinnen dan ook niets anders dan een enorme huurverhoging van vele honderden euro’s per maand! Een slecht plan dus.
Ten tweede wil de nieuwe coalitie fors bezuinigen op de huurtoeslag. Het kabinet stelt voor om mensen die relatief veel huur betalen, minder toeslag te geven. Volgens VVD-logica hebben huurders dan een prikkel om te verhuizen naar een kleinere en goedkopere woning – die natuurlijk niet te vinden is. Volgens berekeningen kan 1 op de 10 huurders wel 1.000 euro per jaar aan huurtoeslag verliezen.
1 op de 10 huurders kan wel 1.000 erg per jaar aan huurtoeslag verliezen.
Ten derde schrijven de partijen: “we verlagen de sociale huur voor mensen met een lager inkomen”. Dit voorstel komt echter van VVD-Kamerlid Daniel Koerhuis en - zo blijkt uit de analyse van het Centraal Planbureau - houdt in dat de zogenaamde liberalisatiegrens wordt verlaagd. Dat betekent concreet dat een huurwoning sneller in de (vogel)vrije sector valt en de huren fors kunnen stijgen. Het geeft vastgoedspeculanten meer macht, terwijl huurders hun recht op huurtoeslag verliezen. Goed voor enkele grote VVD-donateurs, maar slecht voor de gewone man.
Ten vierde schrijven de coalitiepartijen dat vaste huurovereenkomsten de norm blijven. Daarmee gaan ze er volledig aan voorbij dat nu juist tijdelijke huurovereenkomsten aan een opmars bezig zijn, met forse huurstijgingen tot gevolg. Die ultraflex-overeenkomsten moeten verboden worden, maar daarvoor is in het coalitieakkoord helaas geen voorstel te vinden.
Niet beleggers moeten beschermd worden, maar de mensen in een huurwoning.
Een vijfde idee van de coalitie lijkt op het eerste sympathiek maar kan op langere termijn rampzalig uitpakken. Zo stelt de coalitie voor dat huurders hun sociale huurwoning kunnen kopen. Precies zo’n plan is in het Verenigd Koninkrijk in de jaren ‘80 ingevoerd door Margaret Thatcher en heeft daar geleid tot veel minder betaalbare huurwoningen en veel hogere huren. Bovendien hebben vastgoedspeculanten deze woningen na een aantal jaren massaal opgekocht. Alleen onder strenge voorwaarden kan zo’n plan werken. PvdA, GL en SP hebben bijvoorbeeld een wetsvoorstel ingediend dat regelt dat sociale huurwoningen alleen mogen worden verkocht, als er minstens evenveel worden teruggebouwd. Maar dergelijke strenge voorwaarden ontbreken in het regeerakkoord.
Ten zesde is de coalitie bereid te werken aan meer huurprijsbescherming, maar alleen “zodanig dat het rendabel blijft voor institutionele beleggers om in deze woningen te investeren”. Daarmee wordt de mensen ronduit zand in de ogen gestrooid. Niet beleggers moeten beschermd worden, maar de mensen in een huurwoning! Het rendementsargument zal dan ook gebruikt worden als smoes om een fundamenteel betere bescherming van huurders te beperken en te vertragen.
De plannen van het kabinet zijn niet sociaal voor mensen en niet verstandig om de woningnood aan te pakken.
Ondanks de vele fraaie woorden zijn deze plannen dus een voortzetting van rechts-liberaal woonbeleid: meer marktwerking, minder huurbescherming en ruim baan voor vastgoedspeculanten. Het is de verkeerde koers. Niet sociaal voor mensen en niet verstandig om de woningnood aan te pakken. Het CDA mag dan misschien de nieuwe minister voor Volkshuisvesting leveren, het beleid blijft helaas van de VVD.
