Wie steunen we eigenlijk in deze crisis? Die vraag werd de afgelopen dagen steeds pijnlijker. Nu ook bedrijven die de afgelopen jaren miljardenwinsten maakten een beroep deden op steunmaatregelen. De sociaaldemocratische regering van Denemarken stelt daarom duidelijke eisen aan staatsteun. Een voorbeeld voor Nederland.
Booking.com deelde de afgelopen jaren 14 miljard euro uit aan de aandeelhouders. Vorig jaar werd er maar liefst vijf miljard winst gemaakt. En toch is Booking nu één van de bedrijven die hun hand ophouden bij de belastingbetaler. Of een bedrijf als KLM, dat terwijl er medewerkers op straat worden gezet en Nederland en Frankrijk overleggen over extra steun, doodleuk het bonusplafond van de topman wil verhogen.
We bevinden ons midden in een enorme gezondheidscrisis.
We bevinden ons midden in een enorme gezondheidscrisis. En als gevolg daarvan een zware economische crisis. We moeten er alles aan doen om levens te redden en om banen overeind te houden. De steunmaatregelen voor bedrijven – zoals de maatregel dat de overheid 90% van het salaris betaalt – zijn gericht op het redden van die banen. Maar er moeten ook duidelijke voorwaarden aan verbonden zijn. Het mag geen socialisme voor de rijken worden, terwijl de rest achterblijft met de rekening.
Het mag geen socialisme voor de rijken worden, terwijl de rest achterblijft met de rekening.
In Denemarken hanteert de sociaaldemocratische regering van mijn collega Mette Frederiksen hele duidelijke voorwaarden voor steun. Er is een royaal steunpakket om ondernemers en werkgevers door de crisis te helpen. Maar bedrijven die de afgelopen jaren belasting hebben ontdoken komen niet in aanmerking. Net zoals bedrijven die de afgelopen jaren dividend of bonussen hebben uitgekeerd. Zij mogen hun hand ophouden bij de aandeelhouders die profiteerden toen het goed ging.
Er moeten hele duidelijke voorwaarden voor staatssteun aan grote bedrijven.
Wat mij betreft voegen we daar nog twee voorwaarden aan toe. Ten eerste mogen er geen mensen ontslagen worden. Immers, de steunmaatregelen zijn gericht op behoud van banen. En als bepaalde grote bedrijven extra steun nodig hebben – denk aan KLM – moet de samenleving via de overheid ook wat te zeggen krijgen over dat bedrijf. Zodat we bijvoorbeeld verduurzaming en matiging aan de top kunnen afdwingen.
Laten we de lessen uit de bankencrisis toepassen.
Laten we de lessen uit de bankencrisis toepassen: harde voorwaarden voor steun zodat we hier echt met zijn allen doorheen komen.
