“Helaas jongens en meisjes, meester zal deze week af en toe in de andere klas zijn want de juf van groep 4 is ziek.” Dat krijgen steeds meer kinderen met steeds grotere regelmaat op school te horen.
En steeds meer ouders ontvangen een sms’je met de strekking: “Excuses, morgenochtend hebben we geen vervanging kunnen vinden. U wordt vriendelijk verzocht uw kind morgen thuis te houden.” Dat dit soort situaties voorkomt in een rijk land als Nederland is al erg genoeg. Maar nog problematischer is dat we niet weten hoe vaak scholen dit soort noodgrepen moeten doen én welke kinderen daar precies de dupe van zijn.
Als leraar en schoolleider zet je natuurlijk alles op alles om te voorkomen een vierdaagse schoolweek moet invoeren.
Als leraar en schoolleider zet je natuurlijk alles op alles om te voorkomen dat je, zoals eerder dit jaar in Zaandam gebeurde, een vierdaagse schoolweek moet invoeren. Of dat er een onbevoegde voor de klas staat, of dat één docent lesgeeft aan twee klassen. Maar hoe vaak en waar dat precies gebeurt, weten we niet. Minister Slob heeft het lerarentekort namelijk nog nooit in kaart laten brengen, ondanks herhaalde verzoeken vanuit de sector en de Tweede Kamer. Scholen hoeven de noodmaatregelen die zij gedwongen zijn te nemen niet te melden bij de onderwijsinspectie.
Zo weten we dat scholen met relatief veel leerlingen met onderwijsachterstanden het extra moeilijk hebben om leraren te vinden.
Daardoor hebben we geen idee welke kinderen vaker te maken krijgen met een onbevoegde voor de klas of wie het meest de dupe zijn van veel wisselende gezichten. Een onverantwoord risico, vooral voor de meest kwetsbare kinderen. Het lerarentekort dreigt hen op nog meer achterstand te zetten. Zo weten we dat scholen met relatief veel leerlingen met onderwijsachterstanden het extra moeilijk hebben om leraren te vinden. Ook in het speciaal onderwijs komt het lerarentekort nog harder aan.
De laatste ramingen voorspellen dat er in 2022 ruim 4.000 openstaande vacatures voor fulltimers in het basisonderwijs zijn. Een tekort dat oploopt tot 11.000 in 2027. Daarom pleitte ook Lodewijk Asscher tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen om leraren in het basisonderwijs evenveel te verdienen in het voortgezet onderwijs. En leraren in het voortgezet speciaal onderwijs net als hun overige collega’s in het reguliere voortgezet onderwijs te laten vallen onder de cao voor het vo. Want zolang dit lerarentekort doordendert, wordt niet alleen de kwaliteit van ons onderwijs, maar ook de kansengelijkheid ondermijnt.
Ook in het speciaal onderwijs komt het lerarentekort nog harder aan.
Zo geeft negentig procent van drieduizend door CNV Onderwijs en het Algemeen Dagblad ondervraagde leraren aan dat het niveau bij rekenen en taal achteruitgaat. Vooral de enorme uitval van leraren en de steeds wisselende gezichten voor de klas zouden funest zijn voor die leerresultaten.
Dat het lerarentekort op sommige scholen extra hard aankomt, merkte ook de 16e Montessorischool in Amsterdam Zuidoost, die zich onlangs gedwongen zag de deuren te sluiten, naar eigen zeggen omdat er onvoldoende leraren te vinden waren.
Vandaag zal ik tijdens het Algemeen Overleg Leraren minister Slob nogmaals aan de tand voelen over het lerarentekort.
Ondertussen adverteert een peperdure private school voor voortgezet onderwijs doodleuk met de tekst ‘geen lesuitval door lerarentekort’. Met andere woorden: wie in staat is de portemonnee te trekken, merkt niets van dat lerarentekort. En wie dat niet kan? Die zoekt het zelf maar uit. Vandaag zal ik tijdens het Algemeen Overleg Leraren minister Slob nogmaals aan de tand voelen over het lerarentekort. Dit kabinet moet namelijk naast het serieus aanpakken van het lerarentekort, ook eindelijk de effecten van dat tekort onder ogen durven te komen. Want juist die kinderen die het meest baat hebben bij een goede leraar voor de klas, staan nu in de kou.
