Midden oktober vond het PES-congres plaats in Berlijn, mede door de gastvrijheid van de SPD. De PES (Party of European Socialists) bestaat dit jaar 30 jaar en is de overkoepelende organisatie van alle links-progressieve partijen in Europa. De PvdA is lid sinds de oprichting.
Afgelopen oktober was er na lange tijd een warm weerzien met de Europese sociaal democratische partijen. Vanwege corona was er sinds februari 2019 geen congres meer georganiseerd. Genoeg onderwerpen om over bij te praten, want Europa en de wereld zijn flink in beweging. Onder het motto ‘Courage for Europe’ vond er afstemming plaats met elkaar over zaken als de hoge energieprijzen, internationale veiligheid, gelijkheid, sociale zekerheid en de klimaatcrisis.
Berlijn is een plaats die een duidelijke geschiedenis ademt. De stad laat zien dat samenwerking en vrijheid tot grote resultaten kunnen leiden voor iedereen. In die omgeving kregen de discussiesessies die de rode draad van het congres vormden een extra lading. De links-progressieve Europese leiders spraken over hun ideeën en voorstellen voor de toekomst. De premiers van Spanje, Portugal, Zweden, Albanië, Finland en Malta namen allen deel aan de verschillende discussies. PvdA-leider Attje Kuiken sprak over een Europa dat staat voor de inwoners en dat de gevolgen van moeilijke uitdagingen aanpakt zoals de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis en de energietransitie.
De Duitse Bondskanselier, Olaf Scholz, sprak over het belang van een eendrachtig Europa tegen dictatoriale en autocratische krachten. Hij straalde rust uit en hield, opvallend, zijn speech in het Engels. Hiermee gaf hij een krachtig signaal. Olaf Scholz liet blijken een warm voorstander te zijn van een verdere versterking van de Europese samenwerking. Niet alleen wil hij snel Zweden en Finland tot de NAVO verwelkomen, hij zei: "The EU must continue its expansion, as well as its institutional deepening. We must move towards majority voting: it will not lessen our sovereignty, it will increase it". Met andere woorden: door samenwerking worden we krachtiger en alleen zo kunnen we onze eigen waarden behouden.
Europees leiderschap
De afgelopen 11 jaar werd de PES geleid door Sergei Stanishev. Onder zijn leiderschap is de PES verder gegroeid tot waar de partij nu staat. Stanishev droeg tijdens dit congres het stokje over aan de Zweedse oud-premier Stefan Löfven. In zijn speech gaf Löfven aan dat hij de partij verder gaat moderniseren. Deze uitdaging gaat hij aan met een fris team van mensen, waaronder PvdA Tweede Kamerlid Kati Piri, die nu ook vice president is van de PES.
De politieke leider van de Europese partij is natuurlijk Frans Timmermans. Hij deed een oproep om te werken aan eigen ideeën en die duidelijk uit te dragen. “Het heeft geen zin om te benadrukken wat er niet klopt aan de politieke koers van anderen, mensen zoeken partijen die uitgaan van hun eigen kracht”, aldus Timmermans. In zijn toespraak riep hij gematigd en liberaal rechtse partijen op om niet mee te werken aan de normalisering van extreemrechtse partijen, maar juist om ze te ontmaskeren voor wat ze zijn. Timmermans gaf als boodschap aan de zaal mee om niet te blijven hangen in het verleden, maar om de toekomst in te kijken met de ervaringen vanuit het verleden. Hij kreeg veel bijval vanuit de zaal.
PvdA op het PES congres
De PvdA wordt in Europa als een kartrekker gezien in de samenwerking tussen partijen. De delegatie vanuit onze partij was daarom sterk. Naast onze politiek leider, Attje Kuiken, was ook onze voorzitter Ester-Mirjam Sent aanwezig. Mohammed Chahim was erbij, de vice president van de sociaal democratische fractie in het Europees parlement. Agnes Jongerius, die onlangs de minimumloon wet door het Europese parlement loodste, nam deel aan de discussie over sociale zekerheid en arbeid in Europa. Als enige partij hebben we een gekozen PES congresdelegatie van PvdA-leden, die namens de partij meedeed aan de stemmingen tijdens het congres.
Tijdens het congres namen we afscheid van Marja Bijl als vicepresident van de PES Women. Als rechterhand van voorzitter Zita Gurmai heeft Marja zich jarenlang hard gemaakt voor mensenrechten en gelijkheid in Europa en daarbuiten. Haar doorzettingsvermogen heeft de emancipatie fors versterkt, iets waar we als PvdA trots op kunnen zijn. Vera Tax neemt nu zitting in het bestuur van PES Women.
Afsluiting van het congres
Het resultaat van het PES congres is Berlijn is een breed gedragen linkse visie op de toekomst van Europa. Dit is de leidraad voor alle sociaal democraten voor de komende jaren. Het is ook de basis voor het verkiezingsprogramma van de Europese verkiezingen in 2024. Deze visie is een stevig basis waarop we verder kunnen bouwen.
Het congres werd afgesloten met ‘Bella Ciao’, maar dan wel in de versie van Yashgin Kiyani, die door de vrouwen in Iran wordt gezien als strijdlied tegen hun onderdrukking. Het publiek in de zaal waren zichtbaar ontroert en het protocol werd losgelaten; er werd geklapt en mensen stonden op om hun steun uit te drukken aan deze zaak en het belang van mensenrechten.
Dit congres was enorm inspirerend. Met een sterk gevoel van ‘samen staan we sterk’ gaan we als PES delegatie van de PvdA de komende tijd energiek aan de slag. Wil jij als persoon of namens je afdeling of gewest daar graag meer over wil weten? Neem dan vooral contact op met ons. De gegevens vind je op de website van het internationaal secretariaat.
Richard van de Burgt, PES congresdelegatielid van de PvdA
