Een parlementaire enquête is het zwaarste instrument dat de Tweede Kamer heeft.
Het wordt daarom alleen ingezet bij heel ernstige situaties, zoals in het verleden de vliegramp in de Bijlmermeer of de grootschalige bouwfraude. Een parlementaire enquête helpt in dit soort situaties om de waarheid boven tafel te krijgen.
Veel Groningers vragen al tijden om een enquête. Gisteren stemde de Tweede Kamer unaniem voor een motie van mijn GroenLinks collega Tom van der Lee en mij. Hierdoor zal er nu een parlementaire enquête komen en dat vind ik goed.
Het leed in Groningen is immens en het is belangrijk om precies te weten hoe het zo ver heeft kunnen komen.
Het leed in Groningen is immens en het is belangrijk om precies te weten hoe het zo ver heeft kunnen komen. Daarom is de PvdA voorstander van een breed onderzoek, vanaf het begin van de gaswinning in de jaren ’60 tot nu. Hoe heeft het kunnen gebeuren dat de overheid beloofde dat gas gewonnen kon worden en de Groningers veilig zouden zijn, terwijl in de praktijk huizen moeten worden afgebroken? Waarom werden onze molens, kerken, boerderijen en cultuurlandschap zo slecht beschermd? En hoe is het mogelijk dat het aan de NAM is toegestaan op zo’n grote schaal zoveel schade te veroorzaken?
Meer recent zijn er twee hoofdvragen die zeker aan de orde moeten komen. Hoe kan het dat na de zware beving in Huizinge in 2012, de gaskraan in 2013 ineens wagenwijd open ging en de NAM een recordhoeveelheid gas heeft gewonnen? En de tweede vraag: hoe kan het dat, zogenaamd vanwege de leveringszekerheid, de gaskraan de afgelopen jaren slechts mondjesmaat kon worden dichtgedraaid maar dat dit nu ineens wel blijkt te kunnen?
De verantwoordelijken zullen onder ede worden gehoord en moeten zich in het openbaar verantwoorden voor het beleid dat zoveel leed heeft veroorzaakt.
Deze en vele andere vragen zullen centraal staan in de parlementaire enquête. De ernst van de situatie is er naar om het zwaarste instrument in onze parlementaire democratie in te zetten. De verantwoordelijken, waaronder de NAM, Shell en achtereenvolgende ministers, zullen onder ede worden gehoord en moeten zich in het openbaar verantwoorden voor het beleid dat zoveel leed heeft veroorzaakt.
In overleg met alle partijen in de Tweede Kamer is afgesproken pas te starten met de enquête als de versterking en de bijbehorende instituten op gang zijn gekomen. Dit om ervoor te zorgen dat het verbeteren van de situatie in Groningen niet voor de voeten wordt gelopen. Want laten we er geen doekjes om winden: het loopt nu nog voor geen meter.
Groningers hebben het recht om precies te weten wat er in het verleden is gebeurd en wie waarvoor verantwoordelijk was.
Het trieste 50e jubileum vandaag van de DvhN-serie ‘ Ik Wacht!’ laat dat maar al te goed zien. Dat neemt niet weg dat de PvdA erop zal aandringen zo spoedig mogelijk van start te gaan. Het wachten duurde immers al lang genoeg.
Groningers hebben het recht om precies te weten wat er in het verleden is gebeurd en wie waarvoor verantwoordelijk was. Een parlementaire enquête zorgt voor deze duidelijkheid.