Weet je nog? Het is maar een paar weken geleden dat ons leven er totaal anders uitzag.
‘s Ochtends de kinderen naar school en wij naar ons werk. In het weekend bij elkaar op bezoek of naar een concert. Toch komt er heus ook weer een tijd na corona. Dat gaat nog een poosje duren en er is nog veel onzeker. Maar wat we wel zeker weten is dat veel van de beslissingen die we nu nemen, straks grote gevolgen hebben.
Daarom moeten we niet wachten met het gesprek over hoe we willen dat ons land er dan uit gaat zien. Hoe we de schade repareren, maar ook wat we meenemen. De lessen die we geleerd hebben en de dingen die we nu meer waarderen.
Want deze tijd maakt niet in iedereen het beste los.
Want deze tijd maakt niet in iedereen het beste los. De mensen die met koffers vol cash op vliegvelden in China staan om hele ladingen mondkapjes en beademingsapparatuur op te kopen voor woekerprijzen.
Bedrijven die er normaal een sport van maken om zo min mogelijk bij te dragen aan de samenleving zoals Booking.com, staan nu vooraan in de rij om steun te vragen.
De mensen waar we het meest afhankelijk zijn, zijn de mensen die de afgelopen jaren de straat op gingen voor meer waardering en minder werkdruk.
Wat ook opvalt: de mensen waar we het meest afhankelijk van blijken te zijn, zijn de mensen die de afgelopen jaren de straat op gingen voor meer waardering en minder werkdruk: verpleegkundigen, vakkenvullers, onderwijzers en OV-personeel.
Ook voor de uitbraak van het coronavirus was het heilige geloof in marktwerking op zijn retour. Maar deze crisis brengt in een klap alle kwetsbaarheden van het aandeelhouderskapitalisme genadeloos aan het licht.
De risico’s van ons economisch model zijn bij mensen met de minst betaalde banen en meeste onzekerheid zijn neergelegd.
Dat Big Farma meer belang hecht aan de winst dan het opvoeren van productie van geneesmiddelen en testmateriaal. Dat er teveel van onze kennis is geoutsourced. Dat we te afhankelijk zijn geworden van anderen. Dat de risico’s van ons economisch model bij mensen met de minst betaalde banen en meeste onzekerheid – flexwerkers, uitzend- en oproepkrachten – zijn neergelegd.
We zien nu hoe fragiel onze samenleving is. Maar ook hoe sterk. En hoe belangrijk bestaanszekerheid voor ieder mens is. Het is daarom goed om straks de wederopbouw vanuit gedeelde waarden vorm te geven:
- In deze crisis is onze saamhorigheid onze kracht gebleken. Laten we dat vasthouden. Minder ruimte voor het grote geld en de grote mond, meer waardering voor alle mensen die iets voor een ander doen. Meer collectief en minder individualisme. In Nederland en samen met andere landen in Europa.
- Kennis, macht en inkomen worden gedeeld in deze crisistijd. Dat kan en moet ook daarna. En publieke waarden, brengen we weer in publieke handen. Zodat we niet meer afhankelijk zijn van de macht van de markt en Big Farma.
- Samenwerking in de zorg bleek sleutel voor opvangen van de crisis. Laat dat de nieuwe standaard worden.
- Steun aan bedrijven kan alleen onder strikte voorwaarden. Met daarbij afspraken over een duurzame en verantwoorde toekomst. De positie van werknemers, nu en op de lange termijn, staan voorop. En de rekening wordt eerlijk verdeeld, aandeelhouders betalen mee.
- De staatsschuld mag nooit belangrijker zijn dan de mensen in de publieke beroepen die zo hard voor ons allemaal werken.
Wat vind jij dat we moeten leren uit deze tijd? Wat laten we achter en wat nemen we mee? Laat het me weten.
Wat als we nu samen proberen ons voor te stellen hoe de samenleving er straks uit moet komen te zien, dan maken we met elkaar de goede keuzes voor de toekomst.
