Wat is arbeidsmarktdiscriminatie?
Discriminatie betekent dat mensen in gelijke gevallen niet gelijk behandeld worden, maar dat hun behandeling van mensen verschilt op basis van geslacht, afkomst of geloof. Op de arbeidsmarkt kan dit op verschillende manieren naar voren komen, met name tijdens sollicitaties: bij gelijke kwaliteiten worden sollicitanten met migrantenachtergrond vaker afgewezen dan sollicitanten zonder migrantenachtergrond.
Hoe groot is het probleem?
Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) heeft in 2015 groot onderzoek gedaan naar discriminatie tijdens sollicitatieprocedures. Om dit te testen werden drie gelijkwaardige cv’s en brieven gebruikt om te solliciteren op dezelfde vacatures. Het enige wat verschilde waren de namen op deze cv’s en brieven, die voorzien werden van een Marokkaanse, een Surinaams-Hindoestaanse en een Nederlandse naam. Het bleek dat de sollicitant zonder migrantenachtergrond 34 procent kans had op succes, terwijl de sollicitant van Surinaams-Hindoestaanse afkomst slechts 23 procent kans had op een positieve reactie. Het dieptepunt was de sollicitant van Marokkaanse afkomst: daar was de kans op succes slechts 19 procent.
Waarom helpt anoniem solliciteren bij de bestrijding van arbeidsmarktdiscriminatie?
Vooroordelen spelen – vaak onbewust – een belangrijke rol bij discriminatie. Door sollicitaties anoniem te maken kunnen vooroordelen over afkomst, geslacht of leeftijd geen rol meer spelen in de overweging om iemand uit te nodigen voor een sollicitatiegesprek. Tijdens een sollicitatiegesprek bestaat nog steeds de mogelijkheid dat iemand wordt gediscrimineerd op basis van afkomst, geslacht of leeftijd, maar tijdens een gesprek krijgt de sollicitant automatisch een menselijker en individueler gezicht. Onbewuste vooroordelen over groepen worden op deze manier naar de achtergrond verdrongen en de sollicitant heeft daardoor een grotere kans om alsnog aangenomen te worden.
Verloochen je je afkomst niet, als je zonder je naam moet solliciteren?
We geven toe: het is een paardenmiddel. We zouden willen dat je achternaam totaal geen rol speelt bij het solliciteren, en je capaciteiten wel. Maar het probleem is zo hardnekkig, discriminatie komt zo vaak voor, en het is zó vernietigend dat we niet langer willen toezien hoe sollicitanten ongelijk behandeld worden. Werkgevers aansporen hun leven te beteren werkt niet. Het is tijd voor een zwaarder middel, met een belangrijk doel voor ogen: geen discriminatie op de arbeidsmarkt meer, en een gelijke kans op werk voor iedereen.
Werkt anoniem solliciteren echt?
De gemeente Den Haag heeft dit jaar een proef gelanceerd met anoniem solliciteren. Deze proef bleek zo succesvol dat de gemeente heeft besloten om per 1 januari 2017 anoniem solliciteren definitief in te voeren voor al haar vacatures. Het aantal sollicitanten met een migrantenachtergrond steeg met maar liefst 30 procent en er werden relatief gezien drie keer zoveel sollicitanten aangenomen met een migrantenachtergrond in vergelijking met het jaar ervoor.