Door Esther-Mirjam Sent op 2 mei 2024 Delen
Gisteren vierden we door heel het land de Dag van de Arbeid. Zo gingen we in Amsterdam met de FNV en vele anderen de straat op voor rechtvaardig en sociaal beleid. In Nijmegen organiseerden de afdelingen van GroenLinks en de PvdA een festival. In Groningen hield Frans Timmermans een speech. En Jesse Klaver sprak de Spiekmanlezing uit in Rotterdam.
Mijn terugblik op de Dag van de Arbeid
Traditiegetrouw reiken we vanuit de Partij van de Arbeid op 1 mei onderscheidingen uit aan onze jubilarissen. Dat zijn leden die al 25, 50, 65, of soms zelfs 75 jaar lid zijn van onze partij! Ik vind het een van de mooiste en eervolle taken die ik mag vervullen als voorzitter van de PvdA. Gisteren maakte ik daarom een tour door Nederland, te beginnen in Vijfheerenlanden in de provincie Utrecht. Het was erg bijzonder om de decoraties op te spelden bij onze leden van het eerste uur. Datzelfde mocht ik later nog een keer doen in Heerenveen, aansluitend aan de 1 mei-lezing die ik daar hield. Wormer was de laatste stop op de route. En hier zette ik niemand minder dan Jan Pronk in het zonnetje als jubilaris. De betrokkenheid en jarenlange inzet voor de sociaaldemocratie van onze leden ontroert me iedere keer weer. Ik kijk dan ook met dankbaarheid, plezier en warmte terug op deze zonovergoten Dag van de Arbeid.
1 mei-lezing 2024 (verkorte versie)
Vandaag is het de Dag van de Arbeid. Tussen andere nationale feestdagen door staan we stil bij de essentie van de arbeidersbeweging. Vandaag hijsen we de rode vlag, zingen we de Internationale en trek ik als voorzitter van de PvdA met extra trots mijn rode schoenen aan.
Want vandaag staan we stil bij fatsoenlijke lonen, normale werktijden en veilige omstandigheden. Kernwaarden waarvoor onze partij al sinds de oprichting staat.
De meest gestelde vraag aan mij gaat over een mogelijke fusie met GroenLinks. Maar vandaag wil ik even niet praten over de vorm. Laten we praten over onze idealen, onze toekomst en de uitdagingen waar we voor staan. Voor wie komen we op, wat willen we voor hen bereiken en wat voor partij hoort daarbij? Daarover moeten we echt met elkaar in gesprek.
Ik put veel inspiratie uit de Dag van de Arbeid, Want tijdens het ontstaan daarvan was misschien wel de belangrijkste oproep: ‘verenigt u’.
Verenigt u. Werk samen.
Onze beweging verbindt van oudsher mensen met verschillende overtuigingen en achtergronden. Van praktisch tot theoretisch opgeleiden. Van vrijzinnige progressievelingen tot sociaal behoudende leden. Een brede volkspartij dus. Waarin we samen tot nieuwe ideeën komen en kansen grijpen.
Op een dag als vandaag sta ik extra stil bij twee groepen in onze samenleving. Allereerst de arbeidersklasse.
Veel mensen zeggen: arbeiders bestaan niet meer. Dat is iets van lang geleden uit de tijd van fabrieken en stoommachines. Maar als ik naar de samenleving kijk, dan zie ik dat toch anders. Ik zie zo veel mensen die het verschil maken, die de basis van dit land vormen. Het zijn de mensen die de treinen laten rijden. Die onze huizen bouwen. Die onze kinderen onderwijs geven. Het gaat over mensen die vanuit hun idealen opkomen voor een ander, en daar lang niet altijd fatsoenlijk van rond kunnen komen. Waarvan de portemonnee wordt leeggevreten door huurlasten en energiekosten. Om maar te zwijgen over flexcontracten en de gezondheidsprijs die ze betalen om het goede te doen.
Fatsoenlijke lonen, normale werktijden, veilige omstandigheden.
Dát is de arbeidersklasse. En als sociaaldemocraten weten wij één ding: het gaat pas goed met Nederland als het goed gaat met onze arbeidersklasse. Zij vormen het fundament waarop wij allemaal onze toekomst bouwen.
Er is nog een groep waarvoor we ons extra inspannen. Want ondanks dat we een gelukkig land zijn, is het geluk voor veel Nederlanders niet weggelegd. Omdat ze ziek zijn, of dakloos geraakt, of omdat ze het gevoel hebben hier niet thuis te horen. Wat is ons verhaal voor die mensen? Dat pech een eigen keuze is? Dat de markt nu eenmaal zo werkt?
Ik moet vaak denken aan een vrouw die ik sprak in het werkbedrijf waar ik een rondleiding kreeg. Ze zat bomvol passie, maar was ook onzeker. "Soms vraag ik me af of ik de samenleving niet te veel geld kost?", zei ze.
Niemand van goede wil zou zich dat ooit moeten afvragen.
Wij geloven in een land waarin betrokkenheid voorop staat. Waarin we iemand een steuntje in de rug geven die het zwaar heeft. Daar is niks radicaals, revolutionairs, of onrealistisch aan. Niet voor niets staat er ‘samen’ in het woord samenleving.
Het zijn precies deze twee groepen die het hardst worden geraakt door klimaatverandering. De energietransitie is daarom ook in de kern een kwestie van herverdeling. Een kwestie van arbeiders en middengroepen. Een kwestie van de sociaaldemocratie. En samen met GroenLinks kunnen we deze uitdaging aangaan.
Reden genoeg om ons de komende tijd in te zetten voor de Europese verkiezingscampagne.
Om het vuur uit onze rode schoenen te lopen. Om ons sociaal-democratische verhaal van hoop en optimisme met trots uit te dragen.
Het gaat echt ergens over, en wij zijn er klaar voor.