Adri Duivesteijn overleden

Adri Duivesteijn (1950 - 2023), meester van de verheffing

geschreven door Lodewijk Asscher

Adri heeft zo lang de dood om de tuin geleid dat ik het kinderlijk geloof had dat dat eeuwig zo zou blijven. Het bericht van zijn dood schokte mij en heel veel anderen. Ja, we wisten dat hij dood zou gaan. Nee, ik geloofde het niet echt. Adri beheerste de kunst van het leven.

Ik kende Adri Duijvesteijn lang voordat ik hem ontmoette. Op mensen die veelvuldig lastig genoemd worden en tegelijk bewondering oogsten moet je zuinig zijn. Het Haagse stadhuis, zijn Haagse stadhuis. De strijd voor de Schilderswijk. De schaalsprong van Almere. Zijn roemruchte gevechten in de Tweede Kamer. De afgelopen dagen hebben we prachtige stukken kunnen lezen over zijn palmares. In 2019 verscheen zijn biografie door Annelies en Winfred Haase waarin ze aan de hand van interviews beschrijven hoe hij stedelijke ontwikkeling vorm gaf, hoe hij consequent streed voor de menselijke maat en hoe hij het conflict niet schuwde om zijn politieke doelen te bereiken.

In de Rutte 2 jaren had ik het voorrecht met Adri in gesprek te raken over de volkshuisvesting, de gezondheidszorg, de verheffing en de sociaaldemocratie. Adri leerde me dat het de taak is van de sociaaldemocratie te werken aan structuren waarbinnen mensen tot hun recht komen, zich kunnen ontplooien. Het streven naar de menselijke maat was voor hem niet een antireactie maar een directe vertaling van de emancipatie. Zijn strijd om vooruit te komen in de Schilderswijk was nooit ver weg. Maar anders dan afgunst voor succes zocht hij naar manieren om ieder mens een kans te bieden. Waarden en trots vormden een leidraad en kregen concreet vorm in de architectuur, in de muziek, in het theater. Een scherp en oorspronkelijk denker die vlijmscherp kon beschrijven hoe het anders moest maar nooit alleen observator was. Adri gebruikte zijn taal en zijn strijd voor de daadwerkelijke verheffing. Niet onder de indruk van macht of machismo, hij was de pur sang volksvertegenwoordiger. Verheffing als streven.

Zo hard als hij door sommigen gepercipieerd werd, zo zacht was hij voor zijn geliefden en zo trouw was hij voor zijn vrienden. Stoïcijns nieuwsgierig naar de wereld bleef hij zich verwonderen en opkomen voor zijn idealen. Hij bezocht me met zijn Liesbeth in Heerlen-Noord om te praten over de wijkaanpak, de stedelijke vernieuwing. Maar daarvoor had hij al Ron Meyer en het glaspaleis bezocht.

Adri Duijvesteijn heeft het wethouderssocialisme gerevitaliseerd. Heeft een enorme indruk achter gelaten in oude en nieuwe stadswijken om trots op te zijn – en in idealisme om na te streven. Het ging hem altijd om de inhoud. En daartoe zette hij zijn groot strategisch inzicht en zijn geharde onderhandelaarsvaardigheden in.

De sociaaldemocratie kent een rijke geschiedenis van grote namen, van mensen die het verschil maakten. Van Wibaut tot De Miranda, van Schaeffer tot Den Uyl. Adri hoort in dat rijtje. En hij was er zopas nog! En wij kunnen zeggen dat we hem gekend hebben.

- Lodewijk Asscher