Door Joris Thijssen op 15 februari 2023 Delen
Boeren die een eerlijke boterham verdienen met het produceren van ons lekkere, gezonde voedsel, in evenwicht met de natuur.
Duizenden biologische boeren laten dagelijks zien dat dit mogelijk is. Boeren die ons landschap mooi en gezond houden. Met die bedrijvigheid op het platteland blijft het ook leefbaar op dat platteland, want het buurthuis, de sportclub en de buslijn kunnen blijven bestaan. Dat is de toekomstvisie die de PvdA heeft voor de landbouwsector in Nederland.
Helaas staat dat ver af van de huidige realiteit. De intensieve landbouw, met name gericht op export (meer dan de helft wordt geëxporteerd) is niet langer houdbaar. Door industriële manieren van voedsel produceren raken ons (drink)water, onze bodem en onze lucht vervuild. Drinkwaterbedrijven waarschuwen voor de veiligheid van ons drinkwater, mensen klagen over stankoverlast en de luchtvervuiling, gebieden met intensieve veehouderij zorgen voor gezondheidsproblemen. Als we gaan produceren binnen de grenzen van wat onze natuur aankan, dan profiteren we daar allemaal van.
De politiek heeft ingrijpen in de intensieve landbouw te lang voor zich uitgeschreven.
De politiek heeft ingrijpen in de intensieve landbouw te lang voor zich uitgeschoven. Daardoor staat de natuur er nu zo slecht voor dat er snel ingegrepen moet worden om die natuur weer gezond te krijgen. Te veel neerslag van stikstof op de natuur is een probleem en daarnaast komt er te veel landbouwgif en te veel meststoffen in de natuur.
De staat van de natuur is nu zelfs zo slecht dat de rechter ons heeft verboden op de huidige manier door te gaan. Als gevolg daarvan zit ons land op slot. Zelfs het minimale beetje stikstof dat vrijkomt bij het bouwen van een huis, is al teveel als dat neerslaat op natuur in de buurt waar die natuur in slechte staat verkeert (en dat is helaas het geval voor bijna alle Nederlandse natuur).
Om betaalbare woningen te bouwen, zullen we daadkracht moeten tonen en zo snel mogelijk industriële veeteelt nabij kwetsbare gebieden afbouwen. Dat is ook nodig voor de energietransitie en om de economie en de banen van de toekomst mogelijk te maken, want ook voor die zaken is stikstofruimte nodig. Dat betekent minder vee, maar niet noodzakelijk minder boeren. Die boeren zijn hard nodig om op een andere manier (natuur-inclusief) ons voedsel te verbouwen en ons landschap te beheren.
Landbouw heeft een toekomst in Nederland, maar wel in harmonie met de natuur.
Behalve de landbouw moeten ook andere sectoren bijdragen aan de oplossingen, zoals mobiliteit en de industrie. Daarvoor zijn inmiddels wel doelen, maar nog geen plannen. Sterker nog, Schiphol en Rijkswaterstaat kochten recent schaarse stikstofruimte op van boeren voor het ongeopende vliegveld Lelystad en snelwegen. Wat de PvdA betreft is dat onbegrijpelijk.
Landbouw heeft een toekomst in Nederland, maar wel in harmonie met de natuur. De overheid gaat de boeren die blijven, helpen bij de transitie die ze daarvoor door moeten maken. En heel belangrijk: boeren verdienen perspectief op een nieuw verdienmodel na die transitie.
De overheid gaat miljarden investeren in het verduurzamen van onze voedselketen. De Rabobank, en grote bedrijven in de voedselketen zoals zuivelbedrijven, supermarkten en de vleesverwerkende industrie, zijn schathemeltje rijk geworden van onze industriële manier van voedsel produceren. De PvdA wil dat zij meebetalen aan de oplossing. Daartoe is ook een motie van mij aangenomen.
